الفبای لهستانی
الفبای زبان لهستانی
در این مقاله از سایت آموزشگاه زبان ملل الفبای زبان لهستانی را یاد خواهید گرفت.
لهجه‌های لهستانی
لهستان کشور بسیار بزرگی است. با نگاهی به نقشه، انتظار خواهید داشت تعداد زیادی گویش لهستانی با توجه به منطقه متفاوت باشد. اما، به لطف مهاجرت اجباری لهجه‌های لهستانی که قبلا ذکر شد، بیشتر آنها ناپدید یا تعمیم یافته اند. امروزه 4 گویش اصلی لهستانی در لهستان وجود دارد. اما، اینها تقریباً مشابه هستند و تنها تفاوت آنها یک لهجه جزئی است.
Greater Polish
Lesser Polish
Masovian
Silesian
الفبای لهستانی
الفبای زبان لهستانی اولین چیزی است که هنگام آموزش زبان لهستانی با آن اشنا می شوید. این الفبا با همان حروف لاتین انگلیسی نوشته می‌شود. اما زبان لهستانی صداهایی دارد که کاملاً با الفبای لاتین سازگار نیست. بنابراین، برای اشراف بیشتر به این زبان، لهستانی نشانه‌های مختلفی را اضافه کرد تا به خواننده نشان دهد که چگونه متن با صدای بلند گفته می‌شود. این حروف عبارتند از: ą، ć، ę، ł، ń، ó، ś، ź، ż و اکنون بخشی از الفبای لهستانی هستند. بنابراین، در مجموع 32 حرف در الفبای لهستانی وجود دارد.
|
A a |
Ą ą |
B b |
C c |
Ć ć |
D d |
E e |
Ę ę |
|
F f |
G g |
H h |
I i |
J j |
K k |
L l |
Ł ł |
|
M m |
N n |
Ń ń |
O o |
Ó ó |
P p |
R r |
S s |
|
Ś ś |
T t |
U u |
W w |
Y y |
Z z |
Ź ź |
Ż ż |
شاید متوجه شده باشید که Q، V و Y در الفبا وجود ندارد. زبان لهستانی در واقع از این سه حرف استفاده نمی‌کند. با این حال، ممکن است آنها را در نام‌های خارجی پیدا کنید.
نمودارها در زبان لهستانی
لهستانی سه نمودار دارد که باید در اوایل تحصیلات لهستانی با آنها آشنا شوید.
|
Polish Digraphs and Trigraphs |
Similar English sound |
Example |
|
ch |
ch’ as in the Scottish loch |
suche (dry) |
|
ci |
‘ch’ as in cheek |
ciepło (heat) |
|
cz |
‘ch’ as in chalk |
czekać (wait) |
|
dz |
‘ds’ as in goods |
pieniądze (money) |
|
dzi |
‘du’ as in duke |
tydzień (week) |
|
dź |
‘du’ as in duke |
niedźwiedź (bear) |
|
dż |
‘j’ as in job |
dżul (July) |
|
ni |
‘n’ as in onion |
średniej (middle) |
|
rz |
‘s’ as in treasure |
korzeń (root) |
|
si |
‘sh’ as in sheep |
siedem (seven) |
|
sz |
‘sh’ as in shark |
proszę (please) |
|
szcz |
shch’ as in chair |
tłuszcz (fat) |
|
zi |
g’ as in Niger |
poziom (level) |
نحوه تلفظ کلمات لهستانی
لهستانی دارای تعداد زیادی خوشه صامت است. این بدان معنی است که صامت‌ها روی هم قرار دارند. این چیزی است که زبان آموزان همیشه وقتی یاد می‌گیرند که چگونه کلمات لهستانی را تلفظ کنند، دلهره می گیرند. اما بیشتر اوقات، این خوشه‌های همخوان شامل یک دیگراف هستند، بنابراین در واقع فقط یک صدا است که باید تلفظ کنید.
بیشتر حروف لهستانی مانند انگلیسی تلفظ می‌شوند. اما برخی از حروف در زبان لهستانی همیشه متفاوت هستند. در اینجا مهمترین مواردی که باید به آنها توجه کنید آمده است:
- ج: همیشه به صورت ts در سونامی تلفظ می‌شود
- w: همیشه مانند یک v
صامت‌های نرم و سخت به زبان لهستانی
"g" در "پا" و "صفحه" یکسان نیستند. یکی سخت است در حالی که دیگری نرم. در تلفظ لهستانی هم همین اتفاق می‌افتد.
صامت‌های سخت:
p b m f w ł t d s z n r k g h/ch
صامت‌های نرم:
pi bi mi fi wi l ć/ci dź/dzi ś/si ź/zi ń/ni j ki gi
شما می‌توانید به سه چیز مختلف در مورد صامت‌های نرم لهستانی توجه کنید:
"l" و "j" همیشه نرم هستند.
صامت‌هایی که در بالای آن علامت‌های دیاکریتیک دارند نرم هستند.
حروف صامت و پس از آن "i" نرم هستند.
شما همچنین می‌توانید برخی از صامت‌های لهستانی را "سخت" کنید. اینها c، dz، cz، dż، sz و ż/rz هستند. دلیلش این است که این دو نمودار از صامت‌های نرم اصلی گرفته شده اند، اما در واقع سخت هستند. نرمی یا سختی صامت‌ها در زبان لهستانی مهم است زیرا برخی از پسوندهایی که روی کلمات اضافه می‌کنید بسته به سختی حرف جلوی آن رفتار متفاوتی دارند. همچنین در زبان لهستانی صامت‌های صدادار و بدون صدا وجود دارد. نحوه تلفظ آنها بستگی به خوشه‌ای دارد که در آن قرار دارند.
صامت‌های صوتی: گاهی در آخر کلمات یا به صورت خوشه‌ای بی صدا می‌شوند.
صامت‌های بی صدا: گاهی اوقات به صورت خوشه‌ای صدا می‌شوند. (پرزیجزد – رسیدن)
ساختار جمله زبان لهستانی
دستور زبان لهستانی ساده نیست. اما، هنگامی که مهمترین قوانین را درک کردید، پیروی از آن آسان است. ترتیب کلمات لهستانی در اصل SVO (موضوع-فعل-مفعول) است. این فقط برای جملات بدون علامت/خنثی است. ساختار جمله لهستانی بسیار انعطاف پذیر است. می‌توانید ترتیب کلمات را جابه جا کنید تا بر چیزی متفاوت در جمله تأکید کنید. وقتی روی کلمه خاصی در لهستانی تاکید می‌کنید، باید آن را به انتهای جمله منتقل کنید. شایان ذکر است که هیچ مقاله‌ای به زبان لهستانی وجود ندارد!
اجزای جمله در زبان لهستانی
وقتی یک جمله را کنار هم می‌چینید، هر کلمه یک عملکردی در آن دارد. در زبان لهستانی، باید کلمه را با تابع درون جمله مطابقت دهید. این ساختار پرونده نامیده می‌شود و در واقع نادر نیست. برای مثال آلمانی چهار مورد دارد. از طرف دیگر لهستانی دارای هفت مورد است:
- اسمی: زمانی که کلمه فاعل باشد
- مضارع: زمانی که کلمه مفعول مستقیم باشد
- داتیو: زمانی که کلمه مفعول غیر مستقیم باشد
- تخلص: زمانی که کلمه ملکی باشد
- ابزاری: زمانی که کلمه وسیله‌ای باشد که عملی به وسیله آن انجام می‌شود
- مکان: زمانی که کلمه بعد از حرف اضافه مبتنی بر مکان می‌آید
- Vocative: وقتی با کسی تماس می‌گیرید یا خطاب می‌کنید
در زبان لهستانی، با اضافه کردن یک پسوند مناسب، حالت کلمه را نشان می‌دهید.
آیا زبان لهستانی جنسیت دارد؟
در زبان لهستانی سه جنسیت وجود دارد: مذکر، مؤنث و خنثی. اما خوشبختانه، تمایز بین جنسیت در لهستانی بسیار آسان است. تنها کاری که باید انجام دهید این است که به انتهای کلمات نگاه کنید. اگر اسم به این ختم می‌شود:
-a: اسم مؤنث است
-o: اسم خنثی است
قوانین عطف لهستانی
می دانید که کلمه بسته به نقشی که در جمله ایفا می‌کند باید پسوند دیگری به اسم اضافه کنید. اما، عطف به سه مقدار متمایز یک اسم بستگی دارد:
جنسیت: مذکر، مؤنث، یا خنثی؟
عدد: مفرد یا جمع؟
مصداق: اسمی، مضارفی، دایی، مثنی، ابزاری، مكانی، یا حرفی؟
یکی دیگر از مواردی که در مورد عطف‌ها اهمیت دارد این است که آیا اسم زنده است یا یک جسم بی جان.
افعال لهستانی
در لهستانی دو زمان برای افعال وجود دارد: گذشته و غیر ماضی. آسان به نظر می‌رسد، درست است؟ همچنین دو جنبه وجود دارد که یک فعل می‌تواند داشته باشد:
جنبه کامل: عمل به پایان می‌رسد.
جنبه ناقص: عمل ناقص است.
هر فعل دو شکل مصدر مجزا دارد تا جنبه را منعکس کند. در اینجا یک مثال داریم:
czytać: خواندن - مصدر ناقص (خواندن در حال انجام است)
przeczytać: خواندن - مصدر کامل (خواندن به پایان رسید)
زمان گذشته در صرف فعل لهستانی
یکی از جنبه‌های بسیار جالب صرف افعال در زمان گذشته جنسیت است. جنسیت خودت وقتی به صورت اول شخص صحبت می‌کنید، باید فعل را بر اساس مذکر یا مؤنث به هم پیوند بزنید. در سوم شخص مفرد، هر سه جنس صیغه‌های مختلف دارند. اما سوم شخص جمع فقط بین افراد مذکر و هر جنسیت دیگر تفاوت ایجاد می‌کند. این یک سیستم بسیار جالب و پیچیده است. اما، هنگامی که شروع به استفاده از آن کنید، خیلی سریع عادت خواهید کرد.
زمان غیر ماضی در صرف فعل لهستانی
وقتی یک فعل لهستانی را در زمان غیر ماضی به هم می‌زنید، یا در مورد حال یا آینده صحبت می‌کنید. اگر می‌خواهید حال را بگویید، باید شکل ناقص فعل را با هم ترکیب کنید. اگر می‌خواهید در مورد آینده صحبت کنید، به فرم کامل نیاز دارید. غیر گذشته نیز هیچ گونه تمایز جنسیتی وجود ندارد. اما، فقط یک راه برای صرف افعال در زمان غیر گذشته وجود ندارد. در واقع 4 روش مختلف برای انجام این کار وجود دارد.
