زبان صربی یکی از زبان های صحبت شده در کشورهای صربستان، بوسنی و هرزگوین است. این زبان از خانواده زبان های اسلاوی جنوبی بوده و به طور رسمی در این مناطق به کار می رود. زبان صربی بیشترین شیوع و استفاده را در صربستان دارد و به عنوان زبان رسمی در این کشور تعیین شده است. برای اطلاعات بیشتر تا انتهای این مطلب همراه آموزشگاه زبان ملل باشید.
زبان صربی دارای الفبای سیریلیک و لاتین است و از نظر نحوی و گرامری با زبان های دیگر اسلاوی شباهت هایی دارد. اما در مقایسه با برخی از زبان های اسلاوی دیگر مانند روسی، صربی ساده تر است و نیاز به تمرکز بر فراگیری برخی از مفاهیم خاص را کاهش می دهد.
زبان صربی (српски / srpski،[sr̩̂pskiː]) نوع استاندارد شده زبان صرب-کرواسی است که عمدتاً توسط صربها استفاده میشود. این زبان رسمی و ملی صربستان، یکی از سه زبان رسمی بوسنی و هرزگوین و رسمی مشترک در مونته نگرو و کوزوو است.
صربی استاندارد بر اساس رایجترین گویش صرب-کرواسی، اشتوکاوی (به طور خاص در گویشهای شومادیجا-ویوودینا و هرزگوین شرقی) است، که همچنین اساس انواع استاندارد کرواتی، بوسنیایی و مونته نگرو است و بنابراین اعلامیه زبان مشترک کرواتها، بوسنیاییها، صربها و مونته نگروها در سال 2017 صادر شد. گویش دیگری که صربها به آن صحبت میکنند تورلاکی در جنوب شرقی صربستان است که در حال انتقال به مقدونی و بلغاری است.
صربی عملاً تنها زبان استاندارد اروپایی است که گویشوران آن کاملاً از لحاظ عملکردی دیگرافیکی هستند، که از هر دو الفبای سیریلیک و لاتین استفاده میکنند. الفبای سیریلیک صربی در سال 1814 توسط ووک کاراجیچ زبان شناس صربستانی ابداع شد که آن را بر اساس اصول واجی ایجاد کرد.
الفبای لاتین مورد استفاده برای زبان صربی (latinica) توسط زبان شناس کروات، لیودویت گاج در دهه 1830 بر اساس سیستم چک با همبستگی گرافم-واج یک به یک بین املای سیریلیک و لاتین طراحی شد که منجر به یک سیستم موازی گشت.
یادگیری زبان صربی می تواند برای افرادی که قصد سفر، تحصیل یا کار در صربستان یا کشورهای دیگری که زبان صربی مورداستفاده قرار می گیرد را دارند، بسیار مفید باشد. با آشنایی با زبان صربی، شما قادر خواهید بود در ارتباط با جامعه محلی صربی زبان صحبت کنید، در مکالمات روزمره، خریدوفروش، رستوران ها و مکان های دیدنی به راحتی ارتباط برقرار کنید.
باتوجه به شباهت های زبان صربی با سایر زبان های اسلاوی، اگر قبلاً با یکی از این زبان ها آشنایی داشته باشید، یادگیری زبان صربی برای شما ممکن است ساده تر باشد. اما حتی اگر شما تاکنون با هیچ زبان اسلاوی آشنا نبوده اید، با استفاده از منابع آموزشی مناسب می توانید به طور مرحله به مرحله زبان صربی را یاد بگیرید.
منابع مختلفی برای یادگیری زبان صربی وجود دارند، از جمله کتاب های آموزشی، دوره های آنلاین، کلاس های حضوری و منابع آموزشی آنلاین رایگان. همچنین، در این روند یادگیری، ممارست و تمرین مداوم زبان صربی از طریق مکالمات، گوش دادن به موسیقی و فیلم های صربی، خواندن متون و نوشتن متن ها به شما کمک می کند تا مهارت های زبانی خود را تقویت کنید و با زبان صربی به صورت مسلط صحبت کنید.
زبان صربی یکی از زبان های اسلاوی جنوبی است و در کشور صربستان و مناطق اطراف آن به عنوان زبان رسمی و محاوره ای استفاده می شود. تاریخچه زبان صربستان به قرون وسطی برمی گردد و پیوسته در طول زمان تکامل یافته است. در زیر تاریخچه مختصری از زبان صربی آورده شده است:
در قرون وسطی، مناطقی که امروزه جمهوری صربستان را تشکیل می دهند، تحت تأثیر قوانین و فرهنگ بیزانس قرار داشتند. زبانی که در این مناطق استفاده می شد، به عنوان "زبان قلم" (pismeni jezik) شناخته می شد و بر اساس الفبای سیریلیک نوشته می شد.
در طول قرون جدید، زبان صربی تحت تأثیر بخش های مختلفی قرار گرفت. در قرن ۱۸، در پی تأسیس مدارس و تألیف کتاب های آموزشی در زبان صربی، توسعه زبان ملی صربستان آغاز شد و برخی از نویسندگان مهم مانند ووک کارادژیچ (Vuk Karadžić) نقش بسزایی در استانداردسازی و توسعه زبان صربی داشتند.
پس از تأسیس یوگسلاوی در سده ۲۰، زبان صربی در حالت رسمی خود به عنوان یکی از زبان های رسمی یوگسلاوی شناخته شد. پس از تقسیم یوگسلاوی در دهه ۱۹۹۰، زبان صربی به عنوان زبان رسمی در جمهوری صربستان تأیید شد.
در حال حاضر، زبان صربی با الفبای سیریلیک و لاتین نوشته می شود و در سطح داخلی و بین المللی استفاده می شود. همچنین، زبان صربی تحت تأثیر دیگر زبان های منطقه، مانند کرواتی و بوسنیایی، قرار گرفته و تفاوت هایی با آنها در برخی جنبه ها مانند تلفظ و واژگان وجود دارد.
الفبای زبان صربی شامل حروف سیریلیک و لاتین می شود. در زیر حروف الفبای صربی به صورت سیریلیک و لاتین آورده شده است:
А - Б - В - Г - Д - Ђ - Е - Ж - З - И - Ј - К - Л - Љ - М - Н - Њ - О - П - Р - С - Т - Ћ - У - Ф - Х - Ц - Ч - Џ - Ш
A - B - C - Č - Ć - D - Đ - E - F - G - H - I - J - K - L - Lj - M - N - Nj - O - P - R - S - Š - T - U - V - Z - Ž
احتمالاً در متن های رسمی و مؤسسات آموزشی، الفبای سیریلیک بیشتر استفاده می شود، اما الفبای لاتین نیز در برخی متون و مکاتبات رایج است. برای یادگیری زبان صربی، معمولاً بهتر است با استفاده از الفبای سیریلیک شروع کنید و در ادامه می توانید الفبای لاتین را هم یاد بگیرید.
افعال در زبان صربی مانند سایر زبان ها، نقش مهمی در ساخت جملات و بیان معانی دارند. در زیر چند نمونه از افعال رایج در زبان صربی به همراه ترجمه آورده شده است:
1. بودن biti
2. داشتن imati
3. کردن raditi
4. رفتن ići
5. خوردن jesti
این فقط چند نمونه از افعال معمول در زبان صربی هستند و لیست افعال بسیار بیشتری وجود دارد.
اعداد در زبان صربی به صورت زیر نوشته و تلفظ می شوند:
1 - један jedan | 2 - два dva | 3 - три tri | 4 - четири četiri | 5 - пет pet |
6 - шест šest | 7 - седам sedam | 8 - осам osam | 9 - девет devet | 10 - десет deset |
با استفاده از این اعداد می توانید اعداد بیشتر را نیز بسازید. به عنوان مثال، عدد 11 به صورت "једанаест" jedanaest و عدد 20 به صورت "двадесет" dvadeset نوشته و تلفظ می شود. برای اعداد بیشتر، می توانید با ترکیب اعداد اصلی و استفاده از قواعد تشکیل اعداد در زبان صربی، اعداد بزرگ تر را بسازید. مثلاً 25 را می توان به صورت "двадесет и пет" dvadeset i pet نوشت و تلفظ کرد.
همچنین، برای اعداد اعشاری، از علامت اعشاری виргла - virgla استفاده می شود. به عنوان مثال، عدد 3.5 را می توان به صورت "три запет пет" tri zapet pet نوشت و تلفظ کرد.
ضمایر در زبان صربی نقش مهمی در اشاره به اشخاص، مالکیت و اشاره به اشیا دارند. در زیر ضمایر شخصی و ضمایر ملکیتی در زبان صربی ذکر شده:
ضمایر در زبان صربی به صورت مفرد و جمع و بر حسب جنسیت متفاوت استفاده می شوند. برای مثال، "آنها" در جمع مردانه به صورت "они" oni، در جمع زنانه به صورت "one" one و در جمع نوتری به صورت "ona" ona استفاده می شود. همچنین، ضمیر "تو" ti در زبان صربی برای اشاره به یک شخص استفاده می شود و معادل فارسی "شما" است.
ملاقات با فرد در زبان صربی می تواند به صورت زیر باشد:
لازم به ذکر است که این فقط یک الگوی مکالمه است و در عمل ممکن است جزئیات و تغییراتی در بسته به شرایط و فرهنگ بومی زبان صربی وجود داشته باشد.
در زبان صربی برای بیان زمان و تاریخ از اصطلاحات و عبارت های خاصی استفاده می شود. در زیر تعدادی اصطلاح و عبارت رایج برای بیان زمان و تاریخ در زبان صربی را به شما عزیزان شرح می دهیم:
توجه داشته باشید که در زبان صربی، ترتیب قرار دادن روز، ماه و سال ممکن است با ترتیب رایج در بعضی کشورها متفاوت باشد.
رنگ ها در زبان صربی به صورت زیر نوشته و تلفظ می شوند:
سفید: бела bela | مشکی: црна crna | خاکستری: сива siva | قهوه ای: кафе kafe |
قرمز: црвена crvena | آبی: плава plava | زرد: жута žuta | سبز: зелена zelena |
نارنجی: наранџаста narandžasta | صورتی: ружичаста ružičasta | بنفش: лилава lilava | طوسی: тамносива tamnosiva |
آبی روشن: светлосина svetlosina | سبز روشن: светлозелена svetlozelena | نقره ای: сребрна srebrna | زرد روشن: светложута svetložuta |
این فقط چند نمونه از رنگ ها در زبان صربی هستند و همچنین ممکن است واژگان دیگری نیز برای رنگ ها وجود داشته باشد.
به هرحال در هر زبان، یکی از بخش های کلیدی و مهم، یادگیری میوه ها، خوراکی ها و غذاها است؛ در زیر لیستی از میوه ها و خوراکی ها به زبان صربی آمده است:
سیب: јабука jabuka | پرتقال: наранџа narandža | موز: банана banana |
خرما: датуле datule | هلو: кајсија kajsija | هندوانه: диња dinja |
انگور: грожђе grožđe | توت: малина malina | توت فرنگی: јагода jagoda |
هلو: шљива šljiva | خیار: краставац krastavac | آناناس: ананас ananas |
گیلاس: вишња višnja | لیمو: лимун limun | نارنج: портокала portokala |
شکلات: чоколада čokolada | بیسکویت: кекс keks | کیک: торта torta |
آب نبات: шећерна вата šećerna vata | آدامس: џелат đelat | کیک نارگیلی: торта с кокосом torta s kokosom |
پاستیل: паста pasta | بشقاب میوه: фруктални тањир voćna tanjir | کره بادام زمینی: путер од кикирикија puter od kikirikija |
بستنی: сладолед sladoled | پاپ کورن: попкорн popkorn | پاستا: паста pasta |
نان تست: кифла kifla | چیپس: чипс čips | تافی: тафи tafi |
این فقط چند نمونه از میوه ها و خوراکی ها در زبان صربی است و همچنین واژگان دیگری نیز برای این موارد وجود دارد.
درصورتی که قصد سفر به کشور صربستان را دارید، به طبع متداول ترین راه پیش و روی شما، انجام پرواز و حضور در خاک این کشور است؛ در زیر چند جمله مفید برای استفاده در فرودگاه به زبان صربی آورده شده است:
از این جملات می توانید در فرودگاه صربستان استفاده کنید تا ارتباط خود را با کارکنان و سایر مسافران برقرار کنید.
به منظور کمک به شما در فروشگاه و رستوران، بهترین راه برقراری ارتباط با مشتریان صربی زبان استفاده از جملات زیر است که به عنوان شروع، می تواند راهنمای شما باشد:
توصیه می شود که در مواجهه با مشتریان صربی زبان، از این جملات استفاده کنید تا بتوانید به بهترین شکل ممکن به نیازها و خواسته های آنها پاسخ دهید.
این زبان از لحاظ نحوه تلفظ و واژگان در برخی جنبه ها از زبان های مشابه مانند کرواتی و بوسنیایی تفاوت هایی دارد. زبان صربی از اهمیت فراوانی برخوردار است و با استفاده از جملات و عبارات صربی می توانید در مکالمات روزمره، مسافرت ها، و فعالیت های رسمی و غیررسمی در صربستان و مناطق اطراف آن به خوبی ارتباط برقرار کنید.
سخن پایانی
زبان صربی زبانی بزرگ و مهم در منطقه صربستان است که تاریخچه طولانی و پرفرازونشیب دارد. این زبان از گروه زبان های اسلاوی جنوبی است و به عنوان زبان رسمی در صربستان و کشورهای اطراف آن استفاده می شود. الفبای زبان صربی به دو صورت سیریلیک و لاتین است که هر دو به طور موازی استفاده می شوند. در طول تاریخ، زبان صربی تحت تأثیر دیگر زبان های منطقه قرار گرفته و تطور یافته است.
منابع آموزش زبان صربستانی
![]() |
![]() |