آموزش زبان صربی از صفر

زبان صربی یکی از زبان های صحبت شده در کشورهای صربستان، بوسنی و هرزگوین است. این زبان از خانواده زبان های اسلاوی جنوبی بوده و به طور رسمی در این مناطق به کار می رود. زبان صربی بیشترین شیوع و استفاده را در صربستان دارد و به عنوان زبان رسمی در این کشور تعیین شده است. برای اطلاعات بیشتر تا انتهای این مطلب همراه آموزشگاه زبان ملل باشید.

زبان صربی دارای الفبای سیریلیک و لاتین است و از نظر نحوی و گرامری با زبان های دیگر اسلاوی شباهت هایی دارد. اما در مقایسه با برخی از زبان های اسلاوی دیگر مانند روسی، صربی ساده تر است و نیاز به تمرکز بر فراگیری برخی از مفاهیم خاص را کاهش می دهد.

زبان صربی (српски / srpski،[sr̩̂pskiː]) نوع استاندارد شده زبان صرب-کرواسی است که عمدتاً توسط صرب‌ها استفاده می‌شود. این زبان رسمی و ملی صربستان، یکی از سه زبان رسمی بوسنی و هرزگوین و رسمی مشترک در مونته نگرو و کوزوو است.

صربی استاندارد بر اساس رایج‌ترین گویش صرب-کرواسی، اشتوکاوی (به طور خاص در گویش‌های شومادیجا-ویوودینا و هرزگوین شرقی) است، که همچنین اساس انواع استاندارد کرواتی، بوسنیایی و مونته نگرو است و بنابراین اعلامیه زبان مشترک کروات‌ها، بوسنیایی‌ها، صرب‌ها و مونته نگروها در سال 2017 صادر شد. گویش دیگری که صرب‌ها به آن صحبت می‌کنند تورلاکی در جنوب شرقی صربستان است که در حال انتقال به مقدونی و بلغاری است.

 

 

صربی عملاً تنها زبان استاندارد اروپایی است که گویشوران آن کاملاً از لحاظ عملکردی دیگرافیکی هستند، که از هر دو الفبای سیریلیک و لاتین استفاده می‌کنند. الفبای سیریلیک صربی در سال 1814 توسط ووک کاراجیچ زبان شناس صربستانی ابداع شد که آن را بر اساس اصول واجی ایجاد کرد.

الفبای لاتین مورد استفاده برای زبان صربی (latinica) توسط زبان شناس کروات، لیودویت گاج در دهه 1830 بر اساس سیستم چک با همبستگی گرافم-واج یک به یک بین املای سیریلیک و لاتین طراحی شد که منجر به یک سیستم موازی گشت.

اهمیت یادگیری و آموزش زبان صربی

یادگیری زبان صربی می تواند برای افرادی که قصد سفر، تحصیل یا کار در صربستان یا کشورهای دیگری که زبان صربی مورداستفاده قرار می گیرد را دارند، بسیار مفید باشد. با آشنایی با زبان صربی، شما قادر خواهید بود در ارتباط با جامعه محلی صربی زبان صحبت کنید، در مکالمات روزمره، خریدوفروش، رستوران ها و مکان های دیدنی به راحتی ارتباط برقرار کنید.

باتوجه به شباهت های زبان صربی با سایر زبان های اسلاوی، اگر قبلاً با یکی از این زبان ها آشنایی داشته باشید، یادگیری زبان صربی برای شما ممکن است ساده تر باشد. اما حتی اگر شما تاکنون با هیچ زبان اسلاوی آشنا نبوده اید، با استفاده از منابع آموزشی مناسب می توانید به طور مرحله به مرحله زبان صربی را یاد بگیرید.

منابع مختلفی برای یادگیری زبان صربی وجود دارند، از جمله کتاب های آموزشی، دوره های آنلاین، کلاس های حضوری و منابع آموزشی آنلاین رایگان. همچنین، در این روند یادگیری، ممارست و تمرین مداوم زبان صربی از طریق مکالمات، گوش دادن به موسیقی و فیلم های صربی، خواندن متون و نوشتن متن ها به شما کمک می کند تا مهارت های زبانی خود را تقویت کنید و با زبان صربی به صورت مسلط صحبت کنید.

تاریخچه زبان صربستان

زبان صربی یکی از زبان های اسلاوی جنوبی است و در کشور صربستان و مناطق اطراف آن به عنوان زبان رسمی و محاوره ای استفاده می شود. تاریخچه زبان صربستان به قرون وسطی برمی گردد و پیوسته در طول زمان تکامل یافته است. در زیر تاریخچه مختصری از زبان صربی آورده شده است:

قرون وسطی

در قرون وسطی، مناطقی که امروزه جمهوری صربستان را تشکیل می دهند، تحت تأثیر قوانین و فرهنگ بیزانس قرار داشتند. زبانی که در این مناطق استفاده می شد، به عنوان "زبان قلم" (pismeni jezik) شناخته می شد و بر اساس الفبای سیریلیک نوشته می شد.

قرون جدید

در طول قرون جدید، زبان صربی تحت تأثیر بخش های مختلفی قرار گرفت. در قرن ۱۸، در پی تأسیس مدارس و تألیف کتاب های آموزشی در زبان صربی، توسعه زبان ملی صربستان آغاز شد و برخی از نویسندگان مهم مانند ووک کارادژیچ (Vuk Karadžić) نقش بسزایی در استانداردسازی و توسعه زبان صربی داشتند.

سده ۲۰

پس از تأسیس یوگسلاوی در سده ۲۰، زبان صربی در حالت رسمی خود به عنوان یکی از زبان های رسمی یوگسلاوی شناخته شد. پس از تقسیم یوگسلاوی در دهه ۱۹۹۰، زبان صربی به عنوان زبان رسمی در جمهوری صربستان تأیید شد.

در حال حاضر، زبان صربی با الفبای سیریلیک و لاتین نوشته می شود و در سطح داخلی و بین المللی استفاده می شود. همچنین، زبان صربی تحت تأثیر دیگر زبان های منطقه، مانند کرواتی و بوسنیایی، قرار گرفته و تفاوت هایی با آنها در برخی جنبه ها مانند تلفظ و واژگان وجود دارد.

آموزش حروف الفبای صربی

الفبای زبان صربی شامل حروف سیریلیک و لاتین می شود. در زیر حروف الفبای صربی به صورت سیریلیک و لاتین آورده شده است:

الفبای سیریلیک:

А - Б - В - Г - Д - Ђ - Е - Ж - З - И - Ј - К - Л - Љ - М - Н - Њ - О - П - Р - С - Т - Ћ - У - Ф - Х - Ц - Ч - Џ - Ш

الفبای لاتین:

A - B - C - Č - Ć - D - Đ - E - F - G - H - I - J - K - L - Lj - M - N - Nj - O - P - R - S - Š - T - U - V - Z - Ž

احتمالاً در متن های رسمی و مؤسسات آموزشی، الفبای سیریلیک بیشتر استفاده می شود، اما الفبای لاتین نیز در برخی متون و مکاتبات رایج است. برای یادگیری زبان صربی، معمولاً بهتر است با استفاده از الفبای سیریلیک شروع کنید و در ادامه می توانید الفبای لاتین را هم یاد بگیرید.

افعال در زبان صربی

افعال در زبان صربی مانند سایر زبان ها، نقش مهمی در ساخت جملات و بیان معانی دارند. در زیر چند نمونه از افعال رایج در زبان صربی به همراه ترجمه آورده شده است:

1. بودن biti

• Ja sam من هستم
• Ti si تو هستی
• On/ona/ono je او/او/آن هست
• Mi smo ما هستیم
• Vi ste شما هستید
• Oni/one/ona su آنها 

2. داشتن imati

• Imam من دارم
• Imaš تو داری
• Ima او دارد
• Imamo ما داریم
• Imate شما دارید
• Imaju آنها دارند

3. کردن raditi

• Radim من انجام می دهم
• Radiš تو انجام می دهی
• Radi او انجام می دهد
• Radimo ما انجام می دهیم
• Radite شما انجام می دهید
• Rade آنها انجام می دهند

4. رفتن ići

• Idem من می روم
• Ideš تو می روی
• Ide او می رود
• Idemo ما می رویم
• Idete شما می روید
• Idu آنها می روند

5. خوردن jesti

• Jedem من می خورم
• Ješ تو می خوری
• Je او می خورد
• Jedemo ما می خوریم
• Jedete شما می خورید
• Jedu آنها می خورند

این فقط چند نمونه از افعال معمول در زبان صربی هستند و لیست افعال بسیار بیشتری وجود دارد. 

اعداد در آموزش زبان صربی

اعداد در زبان صربی به صورت زیر نوشته و تلفظ می شوند:

1 - један jedan	2 - два dva	3 - три tri	4 - четири četiri	5 - пет pet
6 - шест šest	7 - седам sedam	8 - осам osam	9 - девет devet	10 - десет deset

با استفاده از این اعداد می توانید اعداد بیشتر را نیز بسازید. به عنوان مثال، عدد 11 به صورت "једанаест" jedanaest و عدد 20 به صورت "двадесет" dvadeset نوشته و تلفظ می شود. برای اعداد بیشتر، می توانید با ترکیب اعداد اصلی و استفاده از قواعد تشکیل اعداد در زبان صربی، اعداد بزرگ تر را بسازید. مثلاً 25 را می توان به صورت "двадесет и пет" dvadeset i pet نوشت و تلفظ کرد.

همچنین، برای اعداد اعشاری، از علامت اعشاری виргла - virgla استفاده می شود. به عنوان مثال، عدد 3.5 را می توان به صورت "три запет пет" tri zapet pet نوشت و تلفظ کرد.

آموزش ضمایر در زبان صرب ها

ضمایر در زبان صربی نقش مهمی در اشاره به اشخاص، مالکیت و اشاره به اشیا دارند. در زیر ضمایر شخصی و ضمایر ملکیتی در زبان صربی ذکر شده:

1. ضمایر شخصی lične zamjenice:

• من: ја ja
• تو: ти ti
• او: он on
• او زن: она ona
• او مفرد نوتری: оно ono
• ما: ми mi
• شما: ви vi
• آنها: они oni/one/ona

2. ضمایر ملکیتی pridjevski zamjenice:

• مالکیت من: мој moj
• مالکیت تو: твој tvoj
• مالکیت او: његов njegov
• مالکیت او زن: њен njen
• مالکیت او مفرد نوتری: његово njegovo
• مالکیت ما: наш naš
• مالکیت شما: ваш vaš
• مالکیت آنها: њихов njihov

ضمایر در زبان صربی به صورت مفرد و جمع و بر حسب جنسیت متفاوت استفاده می شوند. برای مثال، "آنها" در جمع مردانه به صورت "они" oni، در جمع زنانه به صورت "one" one و در جمع نوتری به صورت "ona" ona استفاده می شود. همچنین، ضمیر "تو" ti در زبان صربی برای اشاره به یک شخص استفاده می شود و معادل فارسی "شما" است.

ملاقات با فرد در زبان صربی

ملاقات با فرد در زبان صربی می تواند به صورت زیر باشد:

1. احوالپرسی اولیه:

• Здраво! Како си? Zdravo! Kako si? - سلام! حالت چطوره؟
• Добро сам, хвала. А ти? Dobro sam, hvala. A ti? - خوبم، ممنون. تو چطوری؟

2. معرفی خود:

• Ја сам [نام شما]. Ja sam [ime]. - من [نام شما] هستم.
• Радо ми је. Rado mi je. - خوشحالم.

3. پرسش درباره فرد مقابل:

• Одакле си? Odakle si? - اهل کجایی؟
• Шта радиш? Šta radiš? - چه کار می کنی؟
• Колико има година? Koliko ima godina? - چند سالته؟

4. پاسخ دادن به سؤالات:

• Ја сам из [شهر/کشور]. Ja sam iz [grad/država]. - من اهل [شهر/کشور] هستم.
• Радим у [شغل]. Radim u [zanimanje]. - در [شغل] کار می کنم.
• Имам [سن] година. Imam [godina] godina. - [سن] ساله هستم.

5. صحبت درباره علایق و سرگرمی ها:

• Волим да [فعالیت/علاقه]. Volim da [aktivnost/interesovanje]. - دوست دارم [فعالیت/علاقه] کنم.
• Ја волим да [وقت گذرانی/موسیقی/ورزش]. Ja volim da [provodim vreme/muziku/sport]. - دوست دارم [وقت بگذرانم/موسیقی گوش کنم/ورزش کنم].

6. خاتمه مکالمه:

• Било ми је задовољство. Bilo mi je zadovoljstvo. - خوشحال شدم.
• До скорог виђења. Do skorog viđenja. - به زودی ملاقات می کنیم.

لازم به ذکر است که این فقط یک الگوی مکالمه است و در عمل ممکن است جزئیات و تغییراتی در بسته به شرایط و فرهنگ بومی زبان صربی وجود داشته باشد.

آموزش زبان صربی: زمان و تاریخ

در زبان صربی برای بیان زمان و تاریخ از اصطلاحات و عبارت های خاصی استفاده می شود. در زیر تعدادی اصطلاح و عبارت رایج برای بیان زمان و تاریخ در زبان صربی را به شما عزیزان شرح می دهیم:

1. زمان:

• الان: сада sada
• بعد: после posle
• قبل: пре pre
• صبح: јутро jutro
• ظهر: подне podne
• بعدازظهر: после подне posle podne
• شب: ноћ noć

2. روزها:

• روز: дан dan
• هفته: недеља nedelja
• ماه: месец mesec
• سال: година godina
• امروز: данас danas
• فردا: сутра sutra
• دیروقت: прекосутра prekosutra

3. تاریخ:

• تاریخ: датум datum
• روز: дан dan
• ماه: месец mesec
• سال: година godina
• فروردین: април april
• مه: мај maj
• ژوئن: јун jun
• ژوئیه: јул jul
• اوت: август avgust
• سپتامبر: септембар septembar
• اکتبر: октобар oktobar
• نوامبر: новембар novembar
• دسامبر: децембар decembar

4. بیان تاریخ:

• تاریخ [روز] [ماه] [سال]: Датум је [dan] [mesec] [godina] Datum je [dan] [mesec] [godina]
• مثال: تاریخ ۲۰ ژوئن ۲۰۲۳: Датум је 20. јун 2023. Datum je 20. jun 2023.

توجه داشته باشید که در زبان صربی، ترتیب قرار دادن روز، ماه و سال ممکن است با ترتیب رایج در بعضی کشورها متفاوت باشد.

رنگ ها در زبان صربی

رنگ ها در زبان صربی به صورت زیر نوشته و تلفظ می شوند:

سفید: бела bela	مشکی: црна crna	خاکستری: сива siva	قهوه ای: кафе kafe
قرمز: црвена crvena	آبی: плава plava	زرد: жута žuta	سبز: зелена zelena
نارنجی: наранџаста narandžasta	صورتی: ружичаста ružičasta	بنفش: лилава lilava	طوسی: тамносива tamnosiva
آبی روشن: светлосина svetlosina	سبز روشن: светлозелена svetlozelena	نقره ای: сребрна srebrna	زرد روشن: светложута svetložuta

این فقط چند نمونه از رنگ ها در زبان صربی هستند و همچنین ممکن است واژگان دیگری نیز برای رنگ ها وجود داشته باشد.

میوه ها و خوراکی ها در آموزش زبان صربی

به هرحال در هر زبان، یکی از بخش های کلیدی و مهم، یادگیری میوه ها، خوراکی ها و غذاها است؛ در زیر لیستی از میوه ها و خوراکی ها به زبان صربی آمده است:

1. میوه ها:

سیب: јабука jabuka	پرتقال: наранџа narandža	موز: банана banana
خرما: датуле datule	هلو: кајсија kajsija	هندوانه: диња dinja
انگور: грожђе grožđe	توت: малина malina	توت فرنگی: јагода jagoda
هلو: шљива šljiva	خیار: краставац krastavac	آناناس: ананас ananas
گیلاس: вишња višnja	لیمو: лимун limun	نارنج: портокала portokala

2. خوراکی ها:

شکلات: чоколада čokolada	بیسکویت: кекс keks	کیک: торта torta
آب نبات: шећерна вата šećerna vata	آدامس: џелат đelat	کیک نارگیلی: торта с кокосом torta s kokosom
پاستیل: паста pasta	بشقاب میوه: фруктални тањир voćna tanjir	کره بادام زمینی: путер од кикирикија puter od kikirikija
بستنی: сладолед sladoled	پاپ کورن: попкорн popkorn	پاستا: паста pasta
نان تست: кифла kifla	چیپس: чипс čips	تافی: тафи tafi

این فقط چند نمونه از میوه ها و خوراکی ها در زبان صربی است و همچنین واژگان دیگری نیز برای این موارد وجود دارد.

جملات صربی در فرودگاه

درصورتی که قصد سفر به کشور صربستان را دارید، به طبع متداول ترین راه پیش و روی شما، انجام پرواز و حضور در خاک این کشور است؛ در زیر چند جمله مفید برای استفاده در فرودگاه به زبان صربی آورده شده است:

• Добродошли у Србију! (Dobrodošli u Srbiju!) - خوش آمدید به صربستان!
• Где могу да нађем багаж? (Gde mogu da nađem prtljag?) - کجا می توانم بارم را پیدا کنم؟
• Ја имам резервацију. (Ja imam rezervaciju.) - من رزرو دارم.
• Молим вас, где је гејт број ...؟ (Molim vas, gde je gejt broj ...?) - لطفاً، درب شماره... کجاست؟
• Шта је време полета? (Šta je vreme poleta?) - چه زمانی پرواز است؟
• Да ли треба да пролазим кроз митницу? (Da li treba da prolazim kroz mitnicu?) - آیا باید از گمرک عبور کنم؟
• Где могу да нађем такси? (Gde mogu da nađem taksi?) - کجا می توانم تاکسی پیدا کنم؟
• Молим вас, да ли говорите енглески? (Molim vas, da li govorite engleski?) - لطفاً، آیا انگلیسی صحبت می کنید؟
• Има ли бесплатни Wi-Fi овде? (Ima li besplatni Wi-Fi ovde?) - آیا اینجا وای فای رایگان وجود دارد؟
• Хвала вам на помоћи! (Hvala vam na pomoći!) - از کمک شما متشکرم!

از این جملات می توانید در فرودگاه صربستان استفاده کنید تا ارتباط خود را با کارکنان و سایر مسافران برقرار کنید.

جملات پراستفاده زبان صربی در فروشگاه و رستوران

به منظور کمک به شما در فروشگاه و رستوران، بهترین راه برقراری ارتباط با مشتریان صربی زبان استفاده از جملات زیر است که به عنوان شروع، می تواند راهنمای شما باشد:

صربی در فروشگاه:

• سلام! چگونه به شما کمک کنم؟ - Здраво! Како могу да вам помогнем?
• آیا می توانم به شما در پیداکردن چیزی کمک کنم؟ - Могу ли вам помоћи да пронађете нешто?
• آیا به دنبال محصول خاصی هستید؟ - Да ли тражите неки посебан производ?
• لطفاً صبر کنید، من اطلاعات لازم را برای شما بررسی خواهم کرد. - Молим вас, сачекајте мало, проверићу потребне информације за вас.

زبان صربی در رستوران:

• خوش آمدید! لطفاً به میز موردنظر خود بروید. - Добродошли! Молим вас, идите до стола који желите.
• آیا رزرو دارید؟ - Да ли имате резервацију?
• منوی رستوران را برایتان بیاورم؟ - Да ли желите да вам донесем мени ресторана?
• آیا به هرگونه رژیم غذایی خاص نیاز دارید؟ - Да ли имате неку посебну исхрану?
• آیا مایلید به همراه غذا نوشیدنی سرو شود؟ - Да ли желите да вам донесем пиће са храном?
• لذا لطفاً صبر کنید، غذای شما به زودی آماده خواهد شد. - Молим вас, сачекајте мало, ваша храна биће готова ускоро.

توصیه می شود که در مواجهه با مشتریان صربی زبان، از این جملات استفاده کنید تا بتوانید به بهترین شکل ممکن به نیازها و خواسته های آنها پاسخ دهید.

این زبان از لحاظ نحوه تلفظ و واژگان در برخی جنبه ها از زبان های مشابه مانند کرواتی و بوسنیایی تفاوت هایی دارد. زبان صربی از اهمیت فراوانی برخوردار است و با استفاده از جملات و عبارات صربی می توانید در مکالمات روزمره، مسافرت ها، و فعالیت های رسمی و غیررسمی در صربستان و مناطق اطراف آن به خوبی ارتباط برقرار کنید.
 
سخن پایانی

زبان صربی زبانی بزرگ و مهم در منطقه صربستان است که تاریخچه طولانی و پرفرازونشیب دارد. این زبان از گروه زبان های اسلاوی جنوبی است و به عنوان زبان رسمی در صربستان و کشورهای اطراف آن استفاده می شود. الفبای زبان صربی به دو صورت سیریلیک و لاتین است که هر دو به طور موازی استفاده می شوند. در طول تاریخ، زبان صربی تحت تأثیر دیگر زبان های منطقه قرار گرفته و تطور یافته است. 

 

---

منابع آموزش زبان صربستانی