Past Participle چیست؟ آموزش جامع + مثال و تمرین شکل سوم فعل

در زبان انگلیسی، درک درست از past participle یا همان وجه وصفی گذشته یکی از پایه‌های مهم یادگیری گرامر  زبان انگلیسی است. شاید در نگاه اول این اصطلاح کمی پیچیده به‌نظر برسد، در واقع past participle یکی از ساده‌ترین و درعین‌حال پرکاربردترین ساختارهایی است که هر زبان‌آموز برای آموزش زبان انگلیسی از صفر باید با آن آشنا شود.

این ساختار در زمان‌های کامل (مثل present perfect یا past perfect)، در ساخت جملات مجهول و حتی در نقش صفت‌ها کاربرد دارد. به بیان ساده‌تر، هر وقت خواستید درباره کاری که انجام شده، تجربه‌ای که داشته‌اید یا حالتی که نتیجه‌ی فعلی دارد صحبت کنید، به  past participle نیاز دارید.

 چیست؟  Past Participle

Past participle یا وجه وصفی گذشته، شکلی از افعال انگلیسی است که معمولاً در زمان‌های کامل (Perfect Tenses) و در جمله‌های مجهول (Passive Voice) استفاده می‌شود.

•  برای افعال باقاعده، این شکل معمولاً با-ed  ساخته می‌شود، مثل:

worked, played, cleaned

•  اما برای افعال بی‌قاعده (irregular verbs)، شکل سوم فعل باید حفظ شود، مثل:

gone, written, seen, been

در واقع، past participle بیانگر کاری است که در گذشته انجام شده و تأثیر یا نتیجه‌ی آن هنوز وجود دارد.

معنای لغوی Past Participle

عبارت past participle از دو واژه تشکیل شده است:

Past  ←  گذشته
Participle  ← یعنی وجه وصفی یا حالت توصیفی فعل

پس در اصل، معنی لغوی آن می‌شود: «وجه وصفی مربوط به گذشته» این ساختار نشان می‌دهد کاری در گذشته انجام شده یا حالتی از قبل شکل گرفته است. مثلاً در جمله‌ی:

.I have eaten breakfast

عبارت eaten همان past participle فعل eat است و نشان می‌دهد که عمل خوردن در گذشته انجام شده ولی اثرش (سیر بودن) هنوز وجود دارد.

چرا به آن شکل سوم فعل گفته می‌شود؟

در زبان انگلیسی، هر فعل سه شکل اصلی دارد:

Base form	Past simple	Past participle
go	went	gone
see	saw	seen
write	wrote	written

 به همین دلیل، به past participle معمولاً "شکل سوم فعل" هم گفته می‌شود. این شکل در بسیاری از کتاب‌های آموزشی و لیست افعال بی‌قاعده، در ستون سوم قرار دارد. به همین خاطر، وقتی می‌پرسند «شکل سوم فعل چی میشه؟»، در واقع منظورشان همان past participle است.

چگونه Past Participle ساخته می‌شود؟

برای ساخت past participle، باید بدانیم که فعل ما باقاعده (regular) است یا بی‌قاعده (irregular).

• در افعال باقاعده، تنها کافی است به انتهای فعل ed-  اضافه کنیم.
• در افعال بی‌قاعده، باید شکل سوم فعل را از حفظ بدانیم، چون الگوی خاصی ندارند.

ساخت افعال باقاعده (Regular Verbs)

افعال باقاعده، ساده‌ترین گروه برای یادگیری هستند چون قانون ثابتی دارند. برای ساخت past participle از این افعال، تنها کافی است ed– را به انتهای فعل اضافه کنیم.

🔹 مثال‌ها:

work → worked
play → played
clean → cleaned
watch → watched
open → opened

📌 اما باید به چند نکته توجه کنیم:

1️⃣ اگر فعل با e– تمام شود، فقط d– اضافه می‌شود.

love → loved
live → lived

2️⃣ اگر فعل با یک حرف بی‌صدا y+ تمام شود، حرف y به i تغییر می‌کند و سپس ed– اضافه می‌شود.

study → studied
carry → carried

3️⃣ اگر فعل کوتاه باشد و با الگوی CVC (حرف بی‌صدا، صدادار، حرف بی‌صدا) تمام شود، حرف آخر تکرار می‌شود.

stop → stopped
plan → planned

🔹 مثال‌ها:

She has worked all day.	او تمام روز کار کرده است.
I have cleaned the kitchen.	من آشپزخانه را تمیز کرده‌ام.
They have played outside.	آن‌ها بیرون بازی کرده‌اند.

ساخت افعال بی قاعده  (Irregular Verbs)

افعال بی‌قاعده در انگلیسی، برخلاف افعال باقاعده، از هیچ قانون خاصی برای ساخت past participle پیروی نمی‌کنند. این افعال باید به‌صورت جداگانه یاد گرفته شوند. شکل سوم (past participle) آن‌ها ممکن است با گذشته ساده یکی باشد یا کاملاً متفاوت باشد.

🔹 مثال:

Base Form	Past Simple	Past Participle
go	went	gone
eat	ate	eaten
see	saw	seen
write	wrote	written
do	did	done
be	was/were	been
have	had	had
take	took	taken
make	made	made
come	came	come

📍 می‌توان جملاتی مشابه زیر با این افعال ساخت:

She has gone to work ← او به سر کار رفته است.
I have seen this movie before ← من قبلاً این فیلم را دیده‌ام.
They have done their homework ← آن‌ها تکالیفشان را انجام داده‌اند.
He has written a letter ← او نامه‌ای نوشته است.
We have been there twice ← ما دو بار آنجا بوده‌ایم.

📌 نکته مهم:  افعال بی‌قاعده در آزمون‌ها و مکالمات واقعی بسیار رایج‌اند، بنابراین بهترین روش یادگیری‌شان، تمرین مکرر و استفاده در جمله است، نه صرفا حفظ کردن آن‌ها.

خدمات پیشنهادی:  آموزش زبان انگلیسی آنلاین | کلاس آنلاین زبان انگلیسی

 

کاربردهای Past Participle در زبان انگلیسی

past participle در انگلیسی در سه موقعیت اصلی استفاده می‌شود:

1. در زمان‌های کامل  (Perfect Tenses)
2. در جملات مجهول  (Passive Voice)
3. در نقش صفت  (Adjective)

در ادامه، هر کدام را به‌صورت جداگانه با توضیحات کامل و مثال‌های متنوع بررسی می‌کنیم.

استفاده در زمان های کامل  (Perfect Tenses)

ابتدا باید بدانیم که زمان‌های کامل (Perfect Tenses) چه هستند.  در زبان انگلیسی، زمانی که بخواهیم درباره‌ی کاری صحبت کنیم که در گذشته انجام شده اما تاثیرش هنوز باقی است، از زمان‌های کامل استفاده می‌کنیم.  زمان‌های کامل سه نوع اصلی دارند:

فرمول استفاده از Past Participle برای زمان های کامل
Present Perfect → have/has + past participle
I have eaten breakfast.	من صبحانه خورده‌ام.
Past Perfect → had + past participle
She had left before you arrived.	او قبل از اینکه تو برسی، رفته بود.
Future Perfect → will have + past participle
They will have finished the work by noon.	آن‌ها تا ظهر کار را تمام خواهند کرد.

📘 در تمام این ساختارها، past participle نقش اصلی را دارد. بدون آن، جمله ناقص است.

📍 15 مثال پرکاربرد از Past Participle در زمان‌های کامل

جمله انگلیسی	معنی فارسی
I have seen that movie twice.	من آن فیلم را دو بار دیده‌ام.
She has gone to the store.	او به فروشگاه رفته است.
We have finished our homework.	ما تکالیفمان را تمام کرده‌ایم.
He has been my friend for years.	او سال‌هاست که دوست من است.
They have eaten dinner already.	آنها شام خورده‌اند.
The train has left the station.	قطار ایستگاه را ترک کرده است.
I had heard the news before you told me.	من خبر را قبل از اینکه شما به من بگویید شنیده بودم.
She had written a letter to her boss.	او نامه‌ای به رئیسش نوشته بود.
We had visited Paris before the trip to Rome.	ما قبل از سفر به رم از پاریس بازدید کرده بودیم.
They had done their work by the evening.	آنها تا عصر کارشان را انجام داده بودند.
I will have completed the report by tomorrow.	من گزارش را تا فردا تکمیل خواهم کرد.
She will have gone home before 9.	او قبل از ساعت ۹ به خانه خواهد رفت.
He has taken my book!	او کتاب من را برداشته است!
We have met each other before.	ما قبلاً یکدیگر را ملاقات کرده‌ایم.
They have lost the key again.	آنها دوباره کلید را گم کرده‌اند.

استفاده در ساخت جملات مجهول (Passive Voice)

🔹 Passive Voice چیست؟
در زبان انگلیسی، وقتی نمی‌خواهیم بگوییم چه کسی کاری را انجام داده، یا انجام‌دهنده کار مهم نیست، از جملات مجهول (Passive Voice) استفاده می‌کنیم. در جمله مجهول انگلیسی، تمرکز ما روی کاری است که انجام شده، نه کسی که آن را انجام داده است.

فرمول ساخت جمله مجهول
Subject + to be (am/is/are/was/were/been/be) + past participle
The chef cooked the meal.	آشپز غذا را پخت.
The meal was cooked by the chef.	غذا توسط آشپز پخته شد.

در جمله دوم، تأکید روی "غذا" است، نه "آشپز".

📍 15 مثال کاربردی از past participle در جملات مجهول (Passive Voice)

جمله انگلیسی	معنی فارسی
The window was broken by the wind.	پنجره توسط باد شکسته شد
The book was written by a famous author.	کتاب توسط نویسنده مشهوری نوشته شد
The cake has been eaten by the children.	کیک توسط بچه‌ها خورده شده است
The report will be finished soon.	گزارش به‌زودی تمام خواهد شد
The movie was directed by Nolan.	فیلم توسط نولان کارگردانی شد
My phone was stolen yesterday.	گوشی من دیروز دزدیده شد.
This letter has been sent already.	این نامه قبلاً ارسال شده است.
The door is closed now.	در حالا بسته است
The problem was solved quickly.	مسئله سریع حل شد
The test was passed by all students.	همه دانش‌آموزان در آزمون قبول شدند.
The bridge was built in 1990.	پل در سال ۱۹۹۰ ساخته شد.
The food is served hot.	غذا داغ سرو می‌شود
The work has been done perfectly.	کار به‌خوبی انجام شده است
The message was delivered on time.	پیام به‌موقع رسانده شد.
The rules are followed strictly.	قوانین به‌طور سختگیرانه رعایت می‌شوند

استفاده به‌ عنوان صفت (Adjective)

گاهی past participle می‌تواند نقش صفت (Adjective) را در جمله بگیرد و برای توصیف اسم استفاده شود.  در این حالت، past participle حالتی از "توصیف" ایجاد می‌کند، یعنی نشان می‌دهد چیزی تحت تأثیر عملی قرار گرفته است.

🔹 مثال‌ها:

a broken glass → لیوان شکسته
a closed door → در بسته
a tired man → مرد خسته

در همه این مثال‌ها، past participle) broken, closed, tired) ویژگی چیزی را توصیف می‌کند.

🔹 مثال‌های بیشتر از past participle در نقش صفت

جمله انگلیسی	معنی فارسی
The fallen leaves covered the ground.	برگ‌های افتاده زمین را پوشانده بودند
The written test was easy.	آزمون کتبی آسان بود
I love fried chicken.	من مرغ سرخ‌شده دوست دارم
The boiled eggs are ready.	تخم‌مرغ‌های آب‌پز آماده‌اند
She looked at the closed window.	او به پنجره بسته نگاه کرد
The bored students wanted to go home.	دانش‌آموزان خسته می‌خواستند به خانه بروند
The excited kids started shouting.	بچه‌های هیجان‌زده شروع به فریاد کردند
A burned toast doesn’t taste good.	نان‌تست سوخته خوش‌مزه نیست
The tired dog fell asleep quickly.	سگ خسته زود خوابش برد
The lost keys were found.	کلیدهای گمشده پیدا شدند

 📌 نکته: past participle در نقش صفت معمولاً احساسی یا حالتی را نشان می‌دهد که در اثر یک عمل به وجود آمده است. مثل:

interested (علاقه‌مند) ← از interest

bored (خسته) ← از bore

Surprised(متعجب) ← از surprise

🔹  مثال‌های بیشتر از past participle

جمله انگلیسی	معنی فارسی
She has finished her homework.	او تکالیفش را تمام کرده است.
The door was closed by the guard.	در توسط نگهبان بسته شد.
I have seen this movie before.	من قبلاً این فیلم را دیده‌ام.
He had gone before I arrived.	او قبل از اینکه من برسم، رفته بود.
The food has been cooked perfectly.	غذا به‌خوبی پخته شده است.
We have visited Italy twice.	ما دو بار به ایتالیا سفر کرده‌ایم.
The dog was hurt in the accident.	سگ در تصادف آسیب دید.
She has taken her medicine.	او دارویش را خورده است.
The glass was broken by a child.	لیوان توسط یک کودک شکسته شد.

 اشتباهات متداول در استفاده از past participle

در یادگیری و استفاده از past participle، زبان‌آموزان اغلب چند اشتباه رایج دارند که باعث گیج شدن یا اشتباه در ساختار جمله می‌شود.

❌ حذف فعل کمکی در زمان‌های کامل یا جملات مجهول
❌ اشتباه گرفتن past participle با present participle) –ing form)
❌ استفاده از past participle به‌ عنوان صفت در جای نادرست

استفاده از گذشته ساده به‌ جای past participle

یکی از رایج‌ترین اشتباه‌ها، استفاده از زمان گذشته ساده به جای past participle در ساختارهای زمان‌های کامل یا مجهول است. 

🔹 مثال:

✅ I have gone to the store

❌ I have went to the store.

در این مثال، حال ساده گذشته فعل go ،went است، اما در زمان حال کامل باید از شکل سوم gone استفاده شود.

✅ She has done her homework.	❌ She has did her homework.
✅ They have eaten lunch.	❌ They have ate lunch.
✅ We have seen that movie.	❌ We have saw that movie.

📌  نکته: در زمان‌های کامل (perfect tenses) همیشه بعد از have / has / had باید past participle بیاید، نه زمان گذشته ساده.

فرم اشتباه افعال بی‌قاعده

افعال بی‌قاعده یا irregular verbs الگوی مشخصی برای ساخت شکل سوم ندارند، به همین دلیل زبان‌آموزان معمولاً شکل آن‌ها را اشتباه به‌کار می‌برند.

🔹 مثال‌ها:

✅ He has drunk the water.	❌ He has drinked the water.
✅ We had run fast.	❌ We had runned fast.
✅ She has brought her bag.	❌ She has bringed her bag.
✅ They have written a story.	❌ They have writed a story.

past participle در مقایسه با present participle

past participle و present participle هر دو از فعل ساخته می‌شوند، اما کاربرد و ساختار متفاوتی دارند.

past participle	present participle
معمولاً با ed- (در افعال باقاعده) یا شکل سوم افعال بی‌قاعده ساخته می‌شود.	همیشه با ing- ساخته می‌شود.
در زمان‌های کامل و جملات مجهول	در زمان‌های استمراری
می‌تواند به‌عنوان صفت به کار رود	می‌تواند به‌عنوان صفت یا اسم (gerund) به کار رود

🔹 مثال‌ها:

✅ Past participle:

I have finished my homework.
The cake was baked by my mother.
I’m interested in art.

✅ Present participle:

I am studying English.
The movie is boring.
The running water sounds nice.

📌 نکات مهم:

past participle ← نتیجه و پایان یک عمل را نشان می‌دهد.
present participle ← عمل در حال انجام را نشان می‌دهد.
افعال + ed ← معمولاً احساس شخص را توصیف می‌کنند (bored, tired)
افعال + ing ← چیزی را که باعث احساس می‌شود توصیف می‌کنند (boring, tiring)

تفاوت اسم مفعول با past participle

در زبان فارسی، past participle معمولاً با مفهوم اسم مفعول شباهت دارد، اما این دو کاملاً یکسان نیستند.

past participle در انگلیسی هم می‌تواند نقش فعل داشته باشد، هم صفت، در حالی که اسم مفعول در فارسی فقط نقش اسم دارد. به مثال‌های زیر دقت کنید:

🔵 past participle به‌عنوان فعل:

 The work was done yesterday. - کار دیروز انجام شد

🔵 past participle به‌عنوان صفت در انگلیسی:

The broken glass is on the floor. - لیوان شکسته روی زمین است

اسم مفعول فارسی: "خورده"، "نوشته"، "شکسته" این‌ها فقط اسم هستند و به‌تنهایی در جمله نقش فعلی ندارند.

📌 نکات:

1. past participle می‌تواند همراه با فعل کمکی بیاید (در جمله فعل محسوب می‌شود).
2. اسم مفعول در فارسی معمولاً برای توصیف حالت یا نتیجه عمل استفاده می‌شود.
3. از نظر معنایی نزدیک‌اند، اما از نظر ساختاری متفاوت هستند.

منابع پیشنهادی: دانلود کتاب اینترچنج | دانلود 4 سطح کتاب interchange

تمرین Past Participle